मेंदीच्या पानावर..!

विशेष लेख           जिल्हा माहिती कार्यालय      

      महिला आणि सौंदर्य एकाच नाण्याच्या दोन बाजू आहेत. सौदर्याची बाजारपेठ ग्रामीण भागापर्यंत पोहोचली आहे. यामुळे ' ब्यूटी पार्लर ' तसेच मेंदी रंगावून देणे आदी अल्प भांडवली व्यवसाय महिलांसाठी उपलब्ध आहेत. मेहंदीने नवरीचे हात रंगवत आपल्या जीवनातही आर्थिक रंग बदलवण्याची संधी सर्वांची वाट पाहत आहे.

           -प्रशांत दैठणकर                                                                       

    

  महिलांना विविध क्षेत्रात संधी मिळत आहेत. यात सर्वाधिक संधी आणि आर्थिक शक्ती कमावता येते ती म्हणजे खास महिलांची ओळख असणारा सौदर्य शास्त्राचा भाग. स्त्री आणि सौंदर्य या एकाच नाण्याच्या दोन बाजू असतात आणि या सौदर्यासाठी मोठा प्रमाणावर खर्च करणा-या महिला घराघरात आहेत.

     स्वत:बाबत जागरुकता दाखविण्याचा प्रयत्न सगळे जण करित असतात त्यातही स्त्रिया आघाडीवर आहेत. सौंदर्य खुलवण्यापासून सौंदर्य दाखवण्यापर्यंत अशा माध्यमाने दिवसाचा अधिक काळ आरशासमोर घालणा-या स्त्रिया आहेत. घरकाम एके घरकाम    करणा-या स्त्रिया देखील स्वत:चा काही वेळ वेणी-फणी साठी काढतातच.

     सौंदर्य प्रसाधनांवर होणा-या खर्चात स्वातंत्र्यानंतर मोठया प्रमाणात सुरु झाली त्याकाळी विदेश कंपन्यांचा दबदबा या क्षेत्रात होता. ही विस्तारत जाणारी बाजारपेठ भारतातच रहावी व यातून पैसा देखील देशात टिकावा यासाठी तत्कालीन पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरु यांनी टाटांशी संपर्क साधला त्यावेळी टाटांनी 'लॅक्मे' हा सौंदर्य प्रसाधने निर्माण करणारी भारतीय कंपनी सुरु केली आहे.

     सौंदर्याची ही बाजारपेठ शहरी भागात आणि केवळ कमावत्यांचा मक्ता राहिलेली नाही त्याचं लोण ग्रामीण भागापर्यंत पोहोचल आहे. याचा फायदा अनेक महिलांना रोजगार स्वरुपात होत आहे आणि यात वाढ होत असल्याने ग्रामीण भागातील मुलींनी याकडे लक्ष देण्याची गरज आहे.

     अल्प प्रशिक्षण आणि छोटयाशाच गुंतवणूकीतून ग्रामीण भागात मुलींना ' ब्यूटी पार्लर ' चा व्यवसाय सुरु करणे शक्य आहे या व्यवसायात गुंतवणूक अतिशय अल्प आहे आणि जागा देखील कमी लागते अगदी स्वत:च्या घरी देखील असे पार्लर सुरु करणे शक्य असते.

     मुलींना मुळातच कलेची आवड आधिक प्रमाणात असते यातून मेहंदी रंगवून देण्याचा व्यवसाय देखील सुरु करता येतो. पूर्वी गावात लग्न ठरलेलं घर हे जसं गावातल्या कासारणीचं लग्ना आधीच्या दोन दिवसांच्या मुक्कामाचं ठिकाण असायचं तसाच काहीसा प्रकार मेहंदी रंगविण्याबाबत देखील आहे.

     लग्न आणि मेहंदी रंगलेले हात यांचं नातं खूप जूनं, पण आताशा त्याला अधिक महत्व आलय याचे क्लासेस देखील उपलब्ध आहे. अगदी अल्प अशी गुंतवणूक आणि प्रशिक्षण मेंदी रंगवून देण्याचा व्यवसाय करण्यास पुरेसं आहे. आणि यात उत्पन्न देखील उत्तम आहे.

     हे दोन्ही पध्दतीचे व्यवसाय सुरु करण्याबाबत बचत गटांचीही मदत होवू शकते. महिला सबलीकरणात हेच सौंदर्य कामी येईल हे जाणण्याची फक्त आवश्यकता आहे.

-प्रशांत दैठणकर